Ekonomista iz Srbije uzgaja crne vojničke muve u Kini - Rešenje za organski otpad i dodatak u ishrani životinja

Kada je završio studije ekonomije, Nikola Rudić nije ni sanjao da će se jednog dana baviti uzgajanjem crne vojničke muve, i to u Kini. Ali, nepredvidiv kakav jeste, život je ovog momka prvo odveo u Singapur gde je počeo karijeru u tada malo poznatom startapu, a danas jednoj od uspešnijih firmi za dostavu Foodpanda. A onda se, zajedno sa suprugom, pridružio biznisu svog tasta, singapurskog preduzetnika Džejsona Anga koji je 2014. godine osnovao farmu crne vojničke muve u kineskoj provinciji Guangdongu.

U razgovoru za portal Cirkularna ekonomija, Nikola Rudić objašnjava da ovaj insekt doprinosi smanjenju organskog otpada, kako se može koristiti kao suplement u ishrani životinja i kućnih ljubimaca, ali i zašto ovaj proizvod još ne može da plasira u Srbiju iako mu je to cilj.

– Farma crne vojničke muve (poznate pod akronimom BSF – black soldier fly) je osnovana 2014. godine u kineskoj provinciji Guangdongu, u okviru postojeće firme Bioforte, na ideju mog tasta Džejsona Ang-a, singapurskog preduzetnika i Džon Hu-a, profesora sa Poljoprivrednog univerziteta u Guangdžou. Ideja o uzgajanju ovog insekta proistekla je iz tadašnjih izveštaja UN-a o problemu organskog otpada imenujući crnu vojničku muvu kao insekt sa važnom ulogom u potencijalnom rešenju tog problema. Nakon obrađivanja otpada, insekt može da se koristi kao protein ili ulje i ima aplikaciju u prehrani životinja, a i ljudi. Moja supruga i ja se pridružujemo biznisu 2016. godine u Singapuru radeći na razvijanju tržišta i plasmanu proizvoda od crne vojničke muve. Godine 2020. selimo se u Kinu kako bismo bili više uključeni u sam proces proizvodnje – priča Rudić.

– Farma je podeljena na delove koji prate različite stadijume razvoja insekta, od još neizlegnutih jaja do odrasle muve. Između tih stadijuma, najduži je stadijum larve koja se hrani organskim otpadom. U tom stadijumu muva raste i posle tog stadijuma neće više imati potrebu za hranom. Takođe, u ovom stadijumu kada je insekt najveći, deo odvajamo za preradu u finalni proizvod, a deo nastavlja stadijume razvoja u prepupu, pupu i konačno odraslu muvu koja se na kraju pari i pomoću čijih jaja mi pokrećemo novi ciklus.

– Crna vojnička muva nije izbirljiva sto se tiče hrane. Uzgajanje se vrši na organskom otpadu nastalom u proizvodnji hrane poput potrošenih žitarica od proizvodnje piva, palminom zrnu od proizvodnje ulja ili od hrane prvobitno namenjene za ljudsku ishranu (hrane iz kantina, restorana, hotela). Upravo je ta uloga u spasavanju hrane koja bi inače bila bačena i koja bi proizvodila gomilu štetnih gasova, ono sto čini ovaj insekt interesantnim. Crnu vojničku muvu karakteriše i izuzetno brz razvoj i to je čini veoma atraktivnom za uzgajanje. Pored toga, u odnosu na kućnu muvu, crna vojnička muva je čistija i ne prenosi bolesti (jedan od razloga je što odrasla muva ne jede, već živi od onog što je unela u stadijumu larve).

– Trenutno najrazvijenija aplikacija je u prehrani živine u Americi, zbog lakoće plasmana proizvoda na tržište bez dodatnih dozvola, ali i zbog veličine tržišta. Za te potrebe najčešće prodajemo sušenu larvu kompanijama za prehranu živine, a prošle godine smo osnovali i našu firmu sa kojom smo izašli na tržište – Supreme Grubs.

– Glavna prednost larve crne vojničke muve u odnosu na druge suplemente je što je larva prirodan suplement. Kada se poredi sa nekim drugim dodacima hrani bogatoj proteinima, tu je često soja, koja nema idealan aminokiselinski sastav i koja je kao plod, odgovorna za uništenje velikog dela prirode. Još jedna prednost larve crne vojničke muve u odnosu na ostale larve je neuporedivo veći nivo kalcijuma. Pored toga, izdvaja se i antibakterijsko dejstvo laurične kiseline koja je izrazito zastupljena kod larve crne vojničke muve, a mnogo manje kod ostalih larvi.

– Proces dobijanja dozvole za proizvodnju u Kini nije bio lak pošto je naša farma tada bila prva farma crne vojničke muve. Što se distribucije tiče, u mnogim zemljama insekti nisu regulisani tako da procesa za dobijanje dozvole nema dok se ne uspostavi regulativa. Ukoliko regulativa postoji, onda dozvole za plasman proizvoda nisu problem.

– Mušterije su nam uglavnom u Americi i jugoistočnoj Aziji. Glavni proizvod nam je sušena larva crne vojničke muve kao dodatak ishrani za živinu, ali bavimo se i ekstrakcijom proteina, postbiotika (kao alternativa antibioticima), proizvodnjom đubriva (od izmeta larve) i proizvodnjom prehrane sa crnom vojničkom muvom namenjene ljubimcima i životinjama poput svinje, ribe, psa, mačke i ostalih.

– Trenutno nismo u mogućnosti da plasiramo proizvod u Srbiji zato što insekti u prehrani životinja nisu dozvoljeni. Insekti u prehrani životinja jesu novina u svetu i određene zemlje tek polako otvaraju pojedina tržišta i aplikacije. Meni bi lično, a tek onda i poslovno, bio cilj da proizvod i uzgajanje dovedemo i u Srbiju.

– Korisnici bi mogli biti i pojedinci ili kompanije, kao sto je to slučaj i u sadašnjem poslovanju. U slučaju kompanija, plasiramo naše proizvode na veliko ili formulišemo proizvod po potrebama kompanije. Korporativni klijenti su uglavnom farme za uzgoj životinja: živine, svinje ili ribe, ili kompanije koje se bave prodajom proizvoda za prehranu životinja, a koje žele da asortiman obogate proizvodima sa proteinima ili celom larvom crne vojničke muve. Pojedinci koji bi koristili naš proizvod su oni koji uzgajaju životinje za lične potrebe ili oni koji imaju ljubimce poput psa, mačke, akvarijumskih ribica, ali i egzotičnih životinja poput raznih vrsta reptila i amfibija. Upravo smo za potrebe pojedinaca osnovali brend Supreme Grubs.

– Plan nam je da u dogledno vreme iz Kine istovremeno radimo na razvijanju potražnje sa evropskih tržišta, ali i povećanju kapaciteta proizvodnje. Povećanje kapaciteta u skorije vreme je uglavnom u Kini, dok u budućnosti tražimo bazu u Evropi gde bismo mogli da započnemo jednu celu industriju uzgajanja insekata sa mnoštvom malih nezavisnih uzgajivača.