Zašto klimatske startape predvode muškarci - Samo 7% od ukupnih sredstava dodeljeno je kompanijama na čijem čelu su žene

(Foto: Unsplash/Icons8 Team)

Globalno, situacija nije bila ništa bolja, s obzirom na to da su žene osnivačice zatvorile samo 58 finansiranih dogovora, u poređenju sa 826 rundi koje su pripale muškim osnivačima u oblasti klimatskih tehnologija.

Rizični kapital (Venture Capital) je oblik finansiranja koji obezbeđuje sredstva startapima i kompanijama u ranim fazama razvoja koje pokazuju potencijal za eksponencijalni rast.

Izraz "ženska osnivačica" odnosi se na osobu koja se predstavlja kao jedini osnivač kompanije. Zvuči neverovatno, ali do usvajanja Zakona o vlasništvu žena u poslovanju (HR 5050) 1988. godine, žena u mnogim državama SAD morala je da obezbedi potpis muškog srodnika (muža, sina) prilikom apliciranja za poslovne kredite.

Korak unazad – 80 mil USD za žene osnivačice

Podaci sa Crunchbase-a o trendovima finansiranja vezanim za pol malo su povoljniji u odnosu na Pitchbook-ove brojke: njihovo praćenje pokazalo je da je 65 kompanija u oblasti klimatskih tehnologija, osnovano od strane žena i bazirano u SAD-u, dobilo sredstva od preduzetničkog kapitala u 2023. godini, što čini 10% ukupnih transakcija. Među njima su i runda od 5 mil USD za kompaniju za izgradnju odbrambenih zidova, Kind Design i runda od 4 mil USD za kompaniju Amini koja se bavi ekološkim podacima.

Isti izvor pokazuje da je u istom periodu 565 kompanija osnovanih od strane muškaraca u oblasti klimatskih tehnologija dobilo finansijsku podršku.

Razlika između podataka iz Pitchbook-a i Crunchbase-a verovatno proizlazi iz načina na koji svaki istraživač definiše klimatske tehnologije. U svakom slučaju, brojke iz 2023. godine predstavljaju korak unazad. Prema podacima Pitchbook-a, žene osnivačice su prikupile 106 mil USD u 2022. godini, u poređenju sa 80 mil USD u 2023. godini. Ceo sektor je doživeo pad finansiranja rizičnog kapitala u 2023. godini, što je verovatno doprinelo smanjenju investicija u kompanije koje su osnovale žene.

Uzrok velikog jaza u finansiranju

Žene čine samo 11% partnera u firmama za rizično ulaganje, prema izveštaju "Napredovanje rodne ravnopravnosti u rizičnom kapitalu" iz programa Žena i javnih politika na Harvardu.

Istorijski gledano, investitori rizičnog kapitala su imali tendenciju da finansiraju startape sa muškim menadžment timovima.

- Manje od 5% svih firmi finansiranih od strane rizičnog kapitala ima žene u svojim izvršnim timovima, a samo 2.7% imalo je ženu kao izvršnog direktora - navodi analiza Centra za strateške i međunarodne studije.

Viri Maksvel, komenadžerka odseka za rast i razvoj u kompaniji Galvanize Climate Solutions, koja se bavi rizičnim kapitalom u oblasti klime, ističe da ne nedostaje izvanrednih žena koje mogu i treba da osnivaju kompanije, ali često ne žele da naprave korak jer misle da neće moći da prikupe novac.

Rezultati na strani žena

Ipak, rezultati su na strani žena. Kompanije osnovane od strane žena generišu dvostruko više prihoda po dolaru investiranom u odnosu na kompanije čiji je osnivač muškarac, prema studiji Boston Consulting Group-a koja je analizirala pet godina podataka.

Svaki dolar investiran u kompanije osnovane od strane žena generisao je 78 centi, u poređenju sa 31 centom koji su generisale kompanije osnovane od strane muškaraca, pokazala je studija.

Slično tome, 2022. godine, studija Pitchbook-a je otkrila da kompanije osnovane od strane žena imaju seriju od 12 godina u kojoj brže izlaze na tržište od kompanija čiji je osnivač muškarac - prosečno 7.2 godine u odnosu na 8.1.