Zeleni krovovi doprinose atraktivnosti objekata i privlačenju investicija - Novi Sad uređuje prostor za poslovanje duž Futoškog puta

Biljana Jovanović Šušnjar iz Zavoda za urbanizam Novi Sad ističe u razgovoru za eKapiju da se ovim planom stvaraju preduslovi za privlačenje novih investicija, realizaciju planiranih sadržaja i korišćenje novih tehnologija, što će značajno uticati i na povećanje vrednosti zemljišta i nepokretnosti, a sve uz visoke standarde očuvanja životne sredine.

- Kada je reč o pravcima razvoja, planiran je razvoj poslovanja sa sadržajima centra duž Futoškog ulaznog pravca, povećanje atraktivnosti prostora, njegovog funkcionalnog i estetskog kvaliteta, kao i zadovoljenje potreba stanovnika u neposrednom okruženju - navodi naša sagovornica.

Ona objašnjava da je glavni razlog za izradu plana generalne regulacije prostora za mešovitu namenu između ulica Futoške, Hajduk Veljkove, Rumenačke i Subotičkog bulevara u Novom Sadu stvaranje uslova za promenu namene postojećeg kompleksa Rasadnika i planiranje razvoja poslovanja na ulaznim pravcima, kao i atraktivnih sadržaja uz Futoški ulazni pravac.

- Predviđene su i zelene površine i sportski tereni. Planirani zeleni krovovi doprinose poboljšanju održivih karakteristika mnogobrojnih aspekata građenja, među kojima su ušteda energije i vode, ekološka ravnoteža izgrađene sredine i kvalitet neposrednog okruženja - kaže Biljana Jovanović Šušnjar.

Plan koji je izradio Zavod za Urbanizam Novi Sad usvojen je u februaru 2016. godine i njime se stvaraju uslovi za proširenje postojećih kapaciteta objekata i sadržaja u kompleksu Javnog gradskog saobraćajnog preduzeća (JGSP) Novi Sad, izgradnju novih poslovnih objekata, kao i proširenje saobraćajne infrastrukture.

- Planom je obuhvaćen deo građevinskog područja Novog Sada severno od Futoškog puta, između Bulevara kneza Miloša na istoku i Ulice somborska rampa na zapadu, ukupne površine 22,31 hektara. Koncepcijom prostornog uređenja planirane su površine za poslovanje na ulaznim pravcima i javne površine namenjene za ozelenjeni skver i saobraćajne površine. Planirana su dva urbanistička bloka - jedan za poslovanje na ulaznim pravcima, dok bi drugi zadržao postojeći kompleks JGSP Novi Sad, uz proširenje sadržaja - objašnjava sagovornica eKapije.

Biljana Jovanović Šušnjar kaže da Urbanistički blok 1 u zapadnom delu prostora zauzima površinu od oko 8,35 ha i planiran je za poslovanje na ulaznim pravcima (7,72 ha) i ozelenjeni skver (oko 0,63 ha). Na ovom području predviđeni su sadržaji iz oblasti tercijarnih delatnosti i proizvodnog zanatstva, kao i delatnosti koje po svom karakteru predstavljaju sadržaj centra, poput tržnog centra sa ugostiteljstvom. Preporučeno je uređenje krova kao krovnog vrta iznad poslednje etaže.

- Posebnu pažnju trebalo bi posvetiti parternom uređenju skvera (pjacete). Funkcija ovog prostora je periodični boravak i okupljanje ljudi na otvorenom, pa u skladu sa tim ovaj prostor treba da sadrži elemente urbanog mobilijara, ozelenjavanja, dečije igralište, vodene površine i slično - objašnjava naša sagovornica.

Kompleks JGSP Novi Sad planiran je u istočnom delu prostora obuhvaćenog planom, u Urbanističkom bloku 2, i zauzima površinu od oko 9,75 hektara.

- Planom se zadržava osnovna namena JGSP Novi Sad uz proširenje sadržaja - izgradnju površine za depo (oko 15.000 m²), objekata i poligona za auto-školu, poslovnih objekata i administrativnog objekta, i uz propozicije razvoja koji je definisan potrebama modernizacije, transformacije i proširenja gradskog voznog parka - navodi Biljana Jovanović Šušnjar.

Planirano širenje infrastrukture

Planirano saobraćajno rešenje zasniva se na postojećoj i planiranoj mreži koja će omogućiti efikasno korišćenje postojećih i planiranih sadržaja. Obuhvaćen prostor se u svom istočnom i južnom delu oslanja na Futoški put i Bulevar kneza Miloša, koji čine deo državnog puta IB reda broj 12. Zapadnu granicu čini Ulica somborska rampa koja takođe pripada primarnoj saobraćajnoj mreži, a po kategoriji je glavna saobraćajnica. Ove ulice omogućavaju odličnu vezu sa uličnom mrežom Grada Novog Sada i državnom putnom mrežom.

- Prostor je u većem delu infrastrukturno opremljen i planira se proširenje postojeće infrastrukturne mreže rekonstrukcijom dotrajalih deonica. Ovo područje će se snabdevati toplotnom energijom iz gradskog toplifikacionog i gasifikacionog sistema. Postoji mogućnost korišćenja obnovljivih izvora energije, poput solarne energije i (hidro)geotermalne energije. Ovo područje će biti kompletno priključeno na sisteme elektronskih komunikacija - ističe sagovornica eKapije.

Ljudski potencijal konkretnog prostora važan je faktor prilikom izrade urbanističkih planova svih nivoa. U ovom planu detaljne regulacije akcenat je na pozitivnim efektima koje će plansko rešenje imati na susedne stambene blokove, gde se prvenstveno misli na formiranje zelenog skvera. On bi trebalo da postane kvalitetan javni prostor koji doprinosi estetici okruženja i jača društveni život lokalnog stanovništva.

Uzori iz Srbije i Evrope

Tokom izrade Plana detaljne regulacije analizirani su mnogobrojni primeri iz Srbije i Evrope, koji odgovaraju prostoru obuhvaćenim planom. Veliki uticaj imala je "Analiza krovnih vrtova i zelenih zidova", koju je izradilo JP Urbanizam Zavod za urbanizam Novi Sad, autora Dušana Miladinovića i Biljane Vrbaški, koja je osvojila prvu nagradu na 25. Salonu urbanizma u Sremskoj Mitrovici u kategoriji Pejzažna arhitektura kroz studije, istraživanja i projekte.

- Novi zakon, koji je nedavno usvojen u Francuskoj, propisuje da svi novi objekti izgrađeni u komercijalnim zonama moraju biti delimično pokriveni biljkama ili solarnim panelima. Zeleni krovovi (Green roof) utiču na izolaciju i pomažu da se smanji potrebna količina energije za zagrevanje zgrade tokom zime ili hlađenje tokom leta. Oni su u mogućnosti da zadrže kišnicu do 70-80%, što je značajno i zbog odbrane od poplava - objašnjava Biljana Jovanović Šušnjar.

Neki od analiziranih primera postojećih i planiranih poslovnih objekata sa zelenim krovovima su realizovani tržni centar Tarasy Zamkowe u Lublinu u Poljskoj iz 2015.godine, zatim planirani Delta planet u Beogradu, na Autokomandi, kao i planirani Google poslovni objekat sa krovnim vrtom u Londonu 2016. godine.

Plan detaljne regulacije prostora namenjenog za poslovanje na ulaznom pravcu duž Futoškog puta u Novom Sadu prezentovan je na 25. Salonu urbanizma koji je održan od 8. do 12. novembra 2016. godine u Sremskoj Mitrovici, u organizaciji Udruženja urbanista Srbije.