Duška Đurđević, v.d. načelnika Odeljenja za prostorno uređenje Novog Grada - Izrada nove planske dokumentacije najbitniji korak u urbanizaciji opštine

Opštinska uprava Novog Grada kontinuirano radi na poboljšanju usluga, te ukoliko su kompletirani zahtjevi za izdavanje lokacijskih uslova i građevinske dozvole, iste se mogu izdati u roku od oko tri dana, kaže Duška Đurđević, v.d. načelnika Odjeljenja za prostorno uređenje i stambeno komunalne poslove.

Ističe da investitorima pružaju brojne povoljnosti pri investiranju i dobijanju svih potrebnih dozvola i dokumenata što u mnogome olakšava ulaganje i početak uspješnog poslovanja, a to su prije svega, finansijske povolјnosti u vidu nižih poreskih i neporeskih davanja koja su u nadležnosti opštine Novi Grad.

Strategija razvoja Opštine Novi Grad za period 2017-2026. godine je ključni strateško-planski dokument koji treba podsticati i usmjeravati budući rast i razvoj opštine Novi Grad. S druge strane, prvi i najbitniji korak u urbanom razvoju opštine Novi Grad je izrada nove planske dokumentacije kao i revizija planske dokumentacije koja je istekla u proteklom periodu, navodi Đurđević.

- Prostorni plan opštine Novi Grad važi do 2039. godine, a osnovni cilјevi prostornog razvoja odnose se na skladno razvijanje opštine Novi Grad na način usklađen sa interesima životne sredine, sa dinamičnom privredom zasnovanom na znanju, sa prijatnim društvenim i kulturnim okruženjem orijentisanim na održiv razvoj, da se dokaže kao poslovni, turistički i obrazovno-kulturni centar, sa visoko razvijenim kapacitetima za proizvodnju i privlačenje investicija, sa građanskim društvom aktivno uklјučenim u proces odlučivanja.

Snažnu razvojnu perspektivu na području opštine Novi Grad ima oblast prerađivačke industrije, poljoprivrede i turizma. U dominantne grane privrede spadaju drvoprerađivačka, tekstilna i prehrambena industrija, te poljoprivreda proizvodnja, a upravo ovi sektori predstavljaju priliku za nova i sigurna ulaganja. Veliki potencijal opštine leži još i u turizmu, rudarstvu, energetici i građevinarstvu. Značajna nalazišta mrkog uglja, ležišta bentonita, gipsa i dolomita, te sve veći prirast šljunka u koritu Une i Sane predstavljaju ogroman potencijal za razvoj i drugih grana privrede.

Polјoprivreda je od vitalnog značaja za opštinu Novi Grad, omogućava zapošlјavanje i pruža osnovne uslove za život značajnom broju individualnih polјoprivrednika i članova polјoprivrednih domaćinstava/gazdinstava.

Turizam sa pratećim djelatnostima je oblast gdje su raspoloživi potencijali vrlo malo iskorišteni, a gdje je mogućnost razvoja veoma izražena. Dolina rijeka Une i Sane kao i oblici turizma koji se vezuju za prirodu, aktivan odmor i personalizovana putovanja mogli bi da postanu osnova razvoja različitih turističkih sadržaja. Bogatstvo etno-socijalnih potencijala i kulturno–istorijskih potencijala, brendiranje krajiškog sira, gastro-etnološki i ruralni turizam takođe predstavlјaju potencijale koji mogu znatno unaprijediti turističku ponudu.

eKapija: Da li trenutno radite na novim urbanističkim i regulacionim planovima? Koji planovi su aktuelni?

- Skupština opštine Novi Grad donijela je Odluku o izradi Regulacionog plana Centar Novi Grad. S obzirom na to da su sredstva za finansiranje istog planirana putem donacija i dijelom iz budžeta Opštine, nakon što se obezbijede neophodna sredstva krenuće se u dalju proceduru izrade planskog dokumenta. Trenutno je važeći Prostorni plan opštine Novi Grad do 2039. godine, dok je neophodna revizija Urbanističkog i regulacionih planova.

eKapija: Koje kapitalne investicije su predviđene aktuelnim Urbanističkim planom opštine?

- Urbanistički plan opštine Bosanski Novi je iz 1989. godine i rok trajanja istog je istekao. Mogućnosti i potrebe razvoja datog područja su se značajno promijenile u odnosu na period kada je isti izrađen, te je u narednom vremenskom periodu neophodno izvršiti reviziju prostorno planske dokumentacije koja je istekla, a prije svega fokus treba staviti na izradu Regulacionog plana Centar Novi Grad, za koji je Skupština opštine Novi Grad donijela odluku o izradi.

eKapija: Koje su najvažnije odrednice aktuelnog Prostornog plana?

- Najvažnije odrednice Prostornog plana su ravnomjeran razvoj Opštine kao i sama spoljnja i unutrašnja povezanost, zaustavljanje negativnih demografskih trendova, racionalno korišćenje prostora kao i rezervacija i zaštita prostora za neke buduće generacije, obezbjeđenje eksploatacije mineralnih sirovina uz zaštitu životne sredine i rekultivaciju degradiranih površina, rješavanje problema deponovanja otpada, proširenje postojećih i formiranje novih industrijskih zona, razvoj privrede, poboljšanje kvalitete i strukture šuma.

- Opštinska uprava kontinuirano radi na poboljšanju usluga koje pruža svojim građanima, te ukoliko su kompletirani zahtjevi za izdavanje lokacijskih uslova i građevinske dozvole, iste se mogu izdati u roku od oko tri dana.

- U Novom Gradu još nije zaživio taj sistem, međutim 2019. godine uveli smo softver za elektronsko poslovanje eUprava. Elektronska uprava pojednostavljuje i ubrzava komunikaciju građana i opštine, te povećava transparentnost javnog sektora u pružanju javnih usluga. Zahvaljujući eUpravi, više nije potrebno da korisnici dolaze u Opštinsku upravu opštine Novi Grad kako bi saznali u kojoj fazi se predmet nalazi, kako bi predali zahtjev, popunili određen obrazac ili podnijeli prijavu, jer su na ovoj stranici dostupne sve informacije vezane za usluge koje pruža Opštinska uprava opštine Novi Grad. Pored formulara koji se mogu popuniti i odštampati, korisnicima su dostupne i informacije vezane za takse, naknade i odgovornu organizacionu jedinicu koja je zadužena za obradu predmeta. Aplikacija obuhvata module eMatičar, eDokumenti, eDijaspora, Servis48 i eStatus (www.euprava.opstina-novigrad.com).

S obzirom na to da je u narednom periodu previđeno uvođenje novih elektronskih usluga, softver eUprava predstavlja dobru osnovu za uvođenje i elektronskog izdavanja građevinskih dozvola, međutim prije toga potrebno je da se na nivou entiteta donesu odgovarajuća zakonska rješenja koja regulišu ovo pitanje.

eKapija: O kojim cijenama građevinskog zemljišta u Novom Gradu možemo govoriti? Da li se parcele daju na prodaju ili u zakup? Na koje pogodnosti mogu računati privrednici prilikom investiranja?

- Investitorima pružamo brojne povoljnosti pri investiranju i dobijanju svih potrebnih dozvola i dokumenata što u mnogome olakšava ulaganje i početak uspješnog poslovanja, a to su prije svega, finansijske povolјnosti u vidu nižih poreskih i neporeskih davanja koja su u nadležnosti opštine Novi Grad. Takođe, preduzetnici koji obavlјaju deficitarne proizvodno-zanatske djelatnosti na području opštine Novi Grad su potpuno oslobođeni plaćanja poreza na nepokretnost, dok preduzeća koja se bave proizvodnom djelatnošću plaćaju porez na nepokretnost po duplo nižoj stopi (0,10%), u odnosu na ostale obveznike. Obveznici koji prvi put pokreću privrednu ili uslužnu djelatnost, u svojstvu preduzetnika, oslobođeni su plaćanja komunalne takse za prvu godinu poslovanja.

Takođe, Opština daje u zakup zemljište koje je u njenom posjedu, a u slučajevim kad se zainteresovana lica obrate zahtjevom i kada se ispune svi zakonom stečeni uslovi za to, vrši se prodaja nekretnina čijih je Opština vlasnik ili posjednik. Cijenu zemljišta utvrđuje vještak, zavisno od vrste, namjene, kulture, klase, kao i same lokacije zemljišta.

- Strategija razvoja Opštine Novi Grad za period 2017-2026. je ključni strateško-planski dokument koji treba podsticati i usmjeravati budući rast i razvoj opštine Novi Grad. Strategija u najširem smislu obuhvata ekonomski i društveni razvoj, korištenjem raspoloživih prirodnih resursa, pri tome vodeći računa o zaštiti životne sredine. Od početka realizacije Strategije do sada realizovano je 78% planiranih sredstava, što je izuzetno visok stepen realizacije.

Uzimajući u obzir činjenicu da Novi Grad ima nekoliko izrazitih prednosti kao što su pogranični položaj, bogato prirodno i kulturno-istorijsko naslјeđe, postojanje parka prirode Una, biodiverzitet i drugo, kreiranje strategije razvoja je vođeno osnovnom idejom da te, za sada komparativne prednosti, cilјano i postepeno prerastu u jedinstvene konkurentske prednosti.

U pogledu ekonomskog razvoja, naš strateški fokus se odnosi na ubrzavanje i olakšavanje stvaranja nove privredne strukture opštine Novi Grad. Ovaj fokus je usmjeren prvenstveno na razvoj i jačanje preduzetništva, koji predstavlјa važan oslonac lokalnog ekonomskog razvoja i generator lokalnog zapošlјavanja. Pored preduzetništva, ovaj fokus je usmjeren i na izvozno-orijentisana preduzeća, kao motore razvoja domaće ekonomije. Stvaranje konkurentne privredne strukture je takođe jedan od naših prioriteta, a podrazumijeva postepen prelazak sa konkurentnosti zasnovane na niskim troškovima i cijenama na konkurentnost zasnovanu na znanju, inovacijama, standardizaciji, specijalizaciji i digitalizaciji poslovanja, uz povećanje finalizacije i izvoznih potencijala privrede. U cilјu stvaranja konkurentne privredne strukture, neophodno je i uspostavlјanje veze srednjoškolskog obrazovanja sa vodećim prerađivačkim kapacitetima kroz primijenjenu praktičnu nastavu, te uspostavu adekvatne i funkcionalne preduzetničke infrastrukture, kao i rješavanje problema velikog broja neiskorištenih poslovnih infrastrukturnih resursa u privatnom vlasništvu, koji trenutno nisu u upotrebi.

U polјoprivrednoj proizvodnji fokus je na unapređenju komercijalne proizvodnje i stimulisanju preduzetništva u poljoprivredi, kao i unapređenje same proizvodnje uz postizanje većeg stepena intenzivnosti i produktivnosti u polјoprivrednoj proizvodnji.

Kada se govori o stvaranju pretpostavki za razvoj turizma, one su usmjerene prije svega na pozicioniranje opštine Novi Grad kao destinacije za odmor i rekreaciju na otvorenom razvojem prepoznatlјive turističke ponude outdoor turizma, koji ima rastući trend u globalnoj ekonomiji, a gdje Novi Grad ima značajne prirodne preduslove koje treba nadograditi odgovarajućom turističkom infrastrukturom i suprastrukturom.

Klјučni izazov za opštinu Novi Grad je zaustavlјanje odliva stanovništva, naročito mladih i radno sposobnih. U skladu s tim jedan od strateških ciljeva je usmjeren na to da se stvore uslovi za ostanak stanovništva a to je u prvom redu, pored ekonomskih uslova, pobolјšanje kvaliteta i dostupnosti javnih i komunalnih usluga, te uravnotežen razvoj kako urbanih tako i ruralnih dijelova opštine.

Ciljevima koji se odnose na zaštitu životne sredine obuhvaćeno je rješavanje klјučnih ekoloških problema i hidrometeoroloških prijetnji, te korišćenje novog pristupa i rješenja koji se odnose na održivu energiju. Posebna pažnja se usmjerava na odlaganje otpada, zaštitu od prirodnih i drugih nesreća, te jačanje materijalnih i lјudskih kapaciteta, mjere energetske efikasnosti, posebno u javnim objektima i u javnoj rasvjeti. Uz stalno nastojanje da se, alarmiranjem vlasti u BiH i evropskih institucija, otkloni opasnost negativnog ekološkog uticaja potencijalnim odlaganjem radioaktivnog otpada sa hrvatske strane na Trgovskoj gori, fokus u pogledu životne sredine će biti na jačanju i razvoju Parka prirode Una. Ove projektne aktivnosti treba da vode ka sinergijskom efektu, stvarajući ugodniji ambijent za život u opštini Novi Grad, pri tome koristeći i modele međuopštinske saradnje, posebno u pogledu upravlјanja vodama, otpadom i zaštitom vazduha.

- Vizija razvoja Novog Grada formulisana je u vidu poziva potencijalnim investitorima, ponude posjetiocima i turistima, zasnovane na lјetnjim doživlјajima i jedinstvenom ambijentu, imperativa da se, po svaku cijenu i usprkos velikim opasnostima, očuva zdrava sredina, kakva i treba da bude tamo gdje se spajaju najlјepše rijeke u regionu. Vizija opštine Novi Grad do 2026. godine glasi: Nova ulaganja, jedinstveni doživlјaji i zdrava sredina!

- Prvi i najbitniji korak u urbanom razvoju opštine Novi Grad je izrada nove planske dokumentacije kao i revizija planske dokumentacije koja je istekla u proteklom periodu. Opština Novi Grad je bogata prirodnim resursima koji se trebaju racinalno koristiti kako bi i neki budući naraštaji mogli uživati u istim. Takođe, potrebno je rezervisati i zaštititi prostor za izgradnju novih objekata, a što je moguće isključivo ukoliko se izradi kvalitetna planska dokumentacija.