Obnova Žiče vredna 36,7 miliona dinara

Ministarstvo kulture i informisanja podržalo je mere zaštite i obnove srednjovekovnog manastira Žiče nadomak Kraljeva, zadužbine kralja Stefana Prvovenčanog i prve srpske arhiepiskopije.

Povod je obeležavanje osam vekova autokefalnosti Srpske pravoslavne crkve.

- Za obnovu srpske carske lavre Manastira Sveta Žiča, koji obuhvata istraživačke radove na fasadi manastirske Crkve Svetog spasa, parterno uređenje porte i projekte statičke sanacije najugroženijih pratećih građevina kao što su obimni zid, Crkva Svetog Save sa svetosavskom trpezarijom i kapela Svetog Jovana, Ministarstvo kulture je u minule tri godine izdvojilo 36,7 miliona dinara - rekao je ministar kulture i informisanja Vladan Vukosavljević.

Dodao je da je Žiča jedno od najsvetijih i najvažnijih mesta srpske duhovne i kulturne istorije:

- Ovaj manastir svedočio je istoriji naše države i naroda. Bio je razaran, napuštan, obnavljan, udaran od strane okupatora, neprijatelja, a neretko i od same prirode brojnim zemljotresima i elementarnim nepogodama. Uprkos tome, ovaj dragulj srpske kulture i duhovnosti opstao je 800 godina i mi imamo razloga za ponos kada se okrenemo unazad i pogledamo svoje istorijsko trajanje.

Istraživački radovi na Crkvi Svetog spasa, prema rečima prof. dr Mirka Kovačevića, konsultanta Zavoda za zaštitu spomenika kulture i renomiranog stručnjaka u oblasti zaštite kulturnog nasleđa, bili su neophodni, budući da je fasada oštećena.

Najpre je potrebno mapirati sva oštećenja koja bi se sanirala u skladu sa svim principima zaštite. Konzervatorsko-restauratorski radovi će se izvoditi u saradnji sa renomiranim ekspertima i uz primenu prirodnih materijala.

- Takvu građevinu nije jednostavno obnoviti i konstrukcija koja je rađena prilikom prethodnih obnova je za vreme zemljotresa 1987. i 2010. pokazala znake da nije statički stabilna. Projekat koji je vrlo bitan, osnovni za Žiču, jeste statička sanacija građevine. Taj projekat radi profesor Šekularac sa Arhitektonskog fakulteta, neka istraživanja su završena, a neka zahtevaju vreme, tako da ćemo imati kompletan projekat statičke sanacije - istakao je Kovačević.

Dodao je i da je drugi problem fasada, koja je prvobitno bila crvena, malterisana bojom koju je Sveti Sava doneo sa Svete Gore. Devedesetih je fasada obnovljena materijalima koji su se pokazali kao neodrživi.

- To se svakako mora ispraviti, ali se mora pronaći tehnološki postupak kako uraditi postojani novi malter od prirodnih materijala - naglašava Kovačević.

Ministarstvo kulture Republike Srbije

Republički zavod za zaštitu spomenika kulture Beograd

Arhitektonski fakultet Beograd

Vladan Vukosavljević

Mirko Kovačević

manastir Žiča

Žiča Kraljevo

Sveta Gora

Crkva Svetog spasa

Crkva Svetog Save

kapela Svetog Jovana

Stefan Prvovenčani

Sveti Sava

osam vekova autokefalnosti Srpske pravoslavne crkve

istraživački radovi na fasadi

parterno uređenje porte

konzervatorsko restauratorski radovi

statička sanacija građevine

malter od prirodnih materijala