Izložba "Novac na tlu Srbije" - poklon Čačanske banke gradu Čačku

(kovanica u čast krunisanja cara Dušana)

Pod pokroviteljstvom Čačanske banke u utorak (22. septembar 2009. godine), u Umetničkoj galeriji "Nadežda Petrović" u Čačku, svečano je otvorena izložba "Novac na tlu Srbije – izbor iz numizmatičke zbirke NBS". Izložba je poklon Čačanske banke gradu Čačku povodom obeležavanja 53. godine rada banke, saopšteno je iz te banke.

Izložba je tematski podeljana u tri celine. Prvi deo posvećen je periodu od V do XVIII veka kada se na prostorima današnje Srbije uz novac srpskih srednjevekovnih vladara upotrebljavao i vizantijski novac. Među brojnim eksponatima ovoga perioda nalazi se zlatnik "krunidbeni dinar" Cara Dušana.

Deo "Numizmatičke zbirke" koji je predstavljen u drugom delu čine eksponati s kraja XIX veka pa sve do kraja XX veka odnosno od početka štampanja novca u Srbiji do perioda hiperinflacije. Predstavljen je novac Kneževine Srbije kovan u bakru i prvi srebrni novac iskovan 1875. godine, kada je uspostavljena nacionalna monetarna jedinica - dinar. Osnivanjem Privilegovane Narodne banke Kraljevine Srbije 1884. godine započinje izdavanje papirnog novca. Za tu priliku u Briselu je štampana prva papirna novčanica u apoenu od 100 dinara plativa u zlatu.

U trećem delu postavke nalaze se novčanice nastale u periodu hiperinflacije pa do danas. Ovaj period istorije novca najbolje odslikava novčanica sa jednom od najvećih nominalnih vrednosti koja je ikad štampana u svetu u iznosu od 500 milijardi dinara.

Na izložbi su prikazane i novčanice koje se nikada nisu pojavile u opticaju, kao i novčanice za koje su likovna rešenja izradili poznati srpski slikari – Ðura Jakšić, Beta Vukanović, Paja Jovanović, Vasa Pomorišac i drugi. Neke od novčanica koje se retko viđaju su i one koje su štampane 1943. godine u Londonu. Ovi specimeni novčanica sa likom kralja Petra II Karađorđevića nikad nisu korišćeni u Srbiji.

Izložbu je otvorio Radovan Jelašić, guverner NBS. Brojnim gostima i prijateljima Čačanske banke, osim guvernera, obratili su se Milica Petronijević, direktor Umetničke galerije "Nadežda Petrović", Dragan Jovanović, predsednik IO Čačanske banke, Veljko Negovanović, presednik Skupštine grada Čačka. Izložbu, koja hronološki prati razvoj novca u upotrebi u Srbiji od srednjeg veka do današnjih dana, zvanicama je predstavio Nikola Đukić iz Odeljenja za komunikacije NBS.

U toku trajanja izložbe, do 11. oktobra, Narodna banka će u Čačku sprovesti edukativni program za učenike osnovnih i srednjih škola, koji obuhvata predavanja i prezentacije o istorijskim tokovima novca na teritoriji današnje Srbije, kao i teme o značaju štednje i o ulozi i zadacima Narodne banke kao centralne banke Republike Srbije.

Za sve posetioce izložbe ulaz je besplatan, a postavku mogu pogledati svakog dana od 10 do 20 časova.