Tradicija duga 60 godina - Jedinstveni sir srednjevekovnog manastira Duži kod Trebinja kupuju i Dubrovčani

Ilustracija (Foto: Francesco de Marco/Shutterstock)

- Nema posebne recepture u pravljenju ovog sira i jedina tajna je u ljubavi, ali sir jeste specifičan i jako ukusan. To je zato što je ovo blagodatno mesto, zaliveno mučeničkom krvlju ruskih monaha koji su ovde stradali 1942, znojem ovdašnjih ljudi i molitvenim suzama njihove vere - kaže sestra Neda iz ovog manastira.

Ceo kraj se inače nalazi pod direktnim udarima mediteranskih vetrova, pa je sušeni sir izuzetnog mirisa, bogat je različitim travama, endemskom biljkom zanovet koja i životinjskom mesu daje specifičan ukus, te različitim drvećem, pa je, kao takav, i sir, koji prave dve žene angažovane u manastiru, vrlo specifičan.

Sve proizvedene količine lako se prodaju kao sveži, sušeni ili sir u ulju, a, prema rečima sestre Nede, prodaje se na trebinjskoj pijaci, u manastiru Tvrdoš, gde ga vakuumiraju i prodaju u njihovoj prodavnici, ili jednostavno u samom manastiru, gde dolazi veliki broj gostiju. Oni obavezno kupuju sir, koji redovno putuje na trpeze u Dubrovniku, ali i Beogradu, Banjaluci, Podgorici i Sarajevu.

- Dubrovčani nam dolaze redovno po sir, i kod nas i kod okolnih domaćina, jer u ovom blagodetnom kraju, sa malo zemlje i tri-četiri krave, ljudi mogu biti zaista pravi domaćini - kaže sestra Neda, koja sa velikom ljubavlju govori o hercegovačkoj zemlji i ovom manastiru, kao i o blaženopočivšoj mati Teodori, igumaniji manastira, koja je pedesetih godina prošlog veka, nakon ratnog pogroma monaha, ovde fomirala sestrinstvo i od tada je ovo ženski manastir.

Manastir Duži, koji datira iz srednjeg veka, a od 1695. godine se zna da je "živi manastir", poznat je i po tome što su svi hercegovački ustanci krenuli odavde. Poznat je i kao srednjevekovni kulturni centar, centar pismenosti, ali ima i isceliteljske moći, u koje i danas ljudi veruju i dolaze u Duži zbog isceljenja.

Celokupna manastirska crkva oslikana je freskotehnikom, onako kako su rađeni Gračanica, Studenica i drugi stari manastiri, a Duži su poznate i po starim relikvijama koje u različitim poharama nisu uništene ili pokradene, među kojim je i jedan stari svećnjak kovan u Veneciji 1777, zatim po carskim dverima koje je svojevremeno ručno radio iguman ostroški Georgije Mitrofanović, ali je poznat i po tome što je celokupna crkva prekrivena ćilimima koje manastiru daruju vernici.