Restitucija pri kraju - Vraćeno oko 95% imovine, u pripremi rešenja za isplatu obeštećenja

Prema poslednjim podacima objavljenim na sajtu Agencije za restituciju, do 20. jula, starim vlasnicima ili pravnim naslednicima vraćeno je 6.275 objekata, od čega 4.414 poslovni prostor, 901 stan i 960 zgrada. Vraćeno je 333 hektara neizgrađenog, 5.416 hektara šumskog i 33.560 hektara poljoprivrednog zemljišta.

Agenciji za restituciju je u zakonskom roku, koji je bio od 1. marta 2012. do 3. marta 2014. godine, za povraćaj ili obeštećenje stiglo 76.726 zahteva. Osim državljana Srbije, zahteve su podneli i strani državljani iz 36 zemalja. Oni su ukupno podneli 2.671 zahtev, od čega je najviše stiglo iz Nemačke – 593, Austrije – 564, Mađarske – 401, SAD – 144.

Prema objašnjenju Ivane Živković iz Agencije za restituciju, ova ustanova je pri kraju vraćanja oduzete imovine u naturalnom obliku, a već uveliko radi na rešenjima za bivše vlasnike ili pravne naslednike kojima će biti isplaćeno obeštećenje, odnosno obveznice.

- Prema dosadašnjoj proceni, do sada je vraćeno oko 95% imovine koju je bilo moguće vratiti u naturalnom obliku, osim poljoprivrednog zemljišta, gde je do sada vraćeno oko 33.000 hektara. Imajući u vidu dosadašnju dinamiku u radu, posebno činjenicu da je u međuvremenu doneta Uredba o kriterijumima za vraćanje poljoprivrednog i šumskog zemljišta u svojini Republike Srbije na području katastarskih opština u kojima je posle oduzimanja imovine sproveden postupak komasacije, odnosno arondacije, očekujemo da će do kraja 2018. godine biti vraćeno još 10.000 hektara poljoprivrednog zemljišta, a u naredne četiri godine trebalo bi da bude vraćeno sve poljoprivedno zemljište - rekla je za Dnevnik Ivana Živković.

Ona ukazuje da se, pored rešenja Agencije za restituciju kojima se imovina vraća u naturalnom obliku, radi i na donošenje rešenja kojima se utvrđuje pravo na obeštećenje za imovinu koja se ne može vratiti u naturi.

Da bi se donela rešenja kojima se utvrđuje tačan iznos obeštećenja, način i rokovi isplate, neophodno je da se utvrdi koeficijent obeštećenja, a koji u skladu sa Zakonom o vraćanju oduzete imovine i obeštećenja utvrđuje Vlada Srbije na predlog Ministarstva finansija. Isplata obeštećenja trebalo bi da počne 15. decembra ove godine, ukazuje Ivana Živković.

To znači da bi Vlada Srbije pre tog datuma trebalo da utvrdi koeficijent obeštećenja, kao i osnovne elemente obveznica, iznos emisije, kao i uslove distribucije i naplate obveznice, ukazuje sagovornica Dnevnika. Dakle, Agencija ne može da donosi rešenja o konačnom iznosu obeštećenja sve dok se ne utvrdi koeficijent i ne utvrde osnovni elementi obveznica. Koeficijent obeštećenja se množi sa osnovicom obeštećenja koja je navedena u rešenjima o pravima na obeštećenja, a čiji iznos je utvrđen na osnovu procene Poreske uprave.

- Tek po određivanju koeficijenta, Agencija za restituciju donosiće rešenja na osnovu kojih će podnosioci zahteva moći da naplate obeštećenja - zaključuje Živković.

Agencija za restituciju je procenila da je osnovica obeštećenja za oduzetu imovinu, koju država ne može da vrati u naturalnom obliku već mora da se obešteti - 13.685.522.511 EUR. Zakon je predvideo da država na ime obeštećenja izdvoji 2 mlrd EUR i taj iznos će biti podeljen sa ukupnom vrednošću koji je utvrdila Agencija za restituciju. Tako dobijen koeficijent množiće se sa iznosima iz pojedinačnih rešenja. Maksimalan iznos koji bivši vlasnik ili pravni naslednik oduzete imovine može da dobije je 500.000 EUR, bez obzira na tržišnu vrednost imovine. Obveznice će imati rok dospeća od 12 godina od dana donošenje rešenja Agencije za restituciju.

Potraživali se i salaši, hoteli, bioskopi...

Od ukupnog broja podnetih zahteva za povraćaj imovine najveći deo se, više od 90%, odnosi na poljoprivredno, građevinsko i šumsko zemljište.

Traži se i veliki broj kuća – 11.032, stambenih zgrada – 5.413, stanova – 3.032, poslovnih objekata – 2.104, salaša – 1.223, mlinova – 958, fabrika – 837, hotela – 303, štamparija – 107, bioskopa – 88, hidroelektrana – 42, vodenica – 12 , brodova – 3...