U potpunosti obnovljena Manojlović palata u Subotici

Jedna od najlepših stambenih zgrada u centru Subotice, Manojlović palata obnovljena je u potpunosti i do detalja je i spolja i iznutra rekonstruisan njen pređašnji izgled. U zaštićenom gradskom jezgru, Manojlović palata i pojedinačno je zaštićena kao dobro od velikog značaja, objašnjava Goran Bolić, restaurator i konzervator iz Međuopštinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture, koji je vodio radove na ovom objektu.

Manojlovićevu palatu podigao je Samko Manojlović 1881. godine u stilu neorenesanse, a najverovatnije je njen projektant proslavljeni subotički arhitekta Titus Mačković, stoji u knjizi "Gradotvoric" Gordane Prčić-Vujnović, Viktorije Aladžić i Mirka Grlice. Samko je bio izdanak velike i čuvene porodice koja je imala predstavnike u Saboru, gradskom senatu, bila veoma bogata i aktivna u političkom i kulturnom životu grada.

Ugaona kuća, koju je podigao na današnjem Korzou, a u svoje vreme nadvisila je sve okolne objekte na današnjem Korzou, bila je dostojan reprezentant njegovog materijalnog blagostanja, ali i položaja čitave porodice. Palata je u prizemlju imala poslovne prostorije, na spratu stanove, a u dvorištu su bili magacini (Samko je imao gvožđaru) te je i po ovoj organizaciji prostora Palata izuzetno vredan spomenik koji svedoči o nekadašnjem životu mlade subotičke buržoazije.

– Na Palatu smo vratili autentični glazirani crep u boji sa ornamentikom i detaljno obnovili krovnu konstrukciju koja je prokišnjavala. Tokom prošle godine urađena je i obnova fasade, sa kompletnom bogatom zidnom plastikom kojom dominiraju ženski likovi i floralna dekoracija – nabraja Bolić.

Međutim, stručnjaci Međuopštinskog zavoda za zaštitu procenili su da nije dovoljno obnoviti samo spoljašnjost objekta, jer jednu od njegovih lepota čini i zidno slikarstvo u stepenišnom holu koje je izuzetne vrednosti ali je bilo teško oštećeno. Uz pomoć saradnika mr Aleksandre Jeftić, konzervatora i restauratora, Žakline Drljače, slikara restauratora, i Tibora Jomblika ponovo su vratili sjaj dekoraciji koju je pre više od veka uradio Mihalj Blašković Batori, crkveni slikar poreklom iz Slovačke. Na skelama, visoko u stepenišnom holu, slikari konzervatori još uvek pažljivim dodirom boje vraćaju originalni izgled zidne dekoracije i nadopunjuju je tamo gde su je kiša i nebriga sprale tokom dugog niza godina.

– Manojlović palata uživa veliku zaštitu jer kao objekat u celini ima veliko bogatstvo stila i nosi sve karakteristike doba u kojem je podignuta. Zbog toga nastojimo da je obnovimo u celosti i posao neće biti završen dok stari sjaj ne povrati i "ajfort" ulaz, odnosno ulazni hol koji je takođe bogato dekorisan, kao i dvorišni prostor u kome je do danas jedini sačuvani magacin – kaže Bolić.

Do sada su sa ovoliko preciznosti u Subotici obnavljani samo Gradska kuća i Rajhlova palata u kojoj je smeštena Moderna galerija, te je Manojlovićeva palata prvi stambeni objekat kome je posvećena ovakva pažnja. Jedinu mrlju u vraćanju starog izgleda predstavljaju reklamni panoi firmi koje posluju u prizemlju Palate i čije vlasnike zaštitari sada nastoje da ubede da i njihov izgled mora biti primeren spomeniku kulture u kojem posluju.