Pasta "Made in Italy" - Prva tehnološka revolucija koja je osvojila svet

Italija je, istorijski gledano, svetski lider u dizajnu i proizvodnji opreme za preradu hrane. Oko 2.600, mahom malih i srednjih preduzeća se danas u Italiji bavi preradom hrane, a 80% njihove proizvodnje ide u izvoz. Tajna je u tehnološkim inovacijama koje Italija neguje, i u koje bogato investira. Jedan od glavnih, mada ne i jedini "krivac" za ovakav plasman među tehnološkim velesilama pripada testeninama i čitavoj industriji koja se razvila oko "Pasta, Made in Italy". Još u 19.veku, zahvaljujući tehnološkim inovacijama u proizvodnji i distribuciji testenine, Italija je osvojila svet.

Procenjuje se da se u Italiji danas proizvodi oko 350 vrsta testenine, dok naziva sa razne oblike u kojima se proizvodi ima četiri puta više. A kako je sve počelo?

Priča bi mogla potrajati. Kao i uvek kad se krene na put u daleku prošlost, brojni su njeni tumači. Legenda kaže još je testeninu izmislio bog vatre Hefest (odnosno u rimskoj mitologiji Vulkan). Makarone se pripisuju starim Rimljanima. Drugi neki izvori tvrde da ju je Marko Polo doneo iz Kine, preciznije da je njegov mornar po imenu Špageti video kinesku devojku da razvlači testo u trake. Rezanci pravljeni od tzv. durum pšenice, tvrde Itaijani na osnovu prvih spomena još u prvom veku nove ere, nisu zasluga Marka Pola i uveliko su već postojali na teritorijama gde su živeli Ertrurci i Rimljani koji su ih zvali "lagane" (otud danas lazanje).

Arapska invazija u 8. veku ostavila je dubok, i danas vidljiv trag u životu na jugu Italije. Kuhinja je imala velikog uticaja: na Siciliji je počelo vremenom i da se mesi testo, a zapisi upućuju na to da je naziv koji su stanovnici Sicilije koristili za taj proces (koji je inače zahtevao celodnevni i naporan rad) u korenu današnje reči "makaroni". Jednom umešeno, testo se sušilo danima na suncu, i već u 14. veku steklo je veliku popularnost jer je bilo jedna od retkih namirnica koja je dugo trajala, pa samim tim i bila idealna trgovcima za duge plovidbe. Testenina se inače nije kuvala, već pekla.

Prva tehnološka revolucija kada je testenina u pitanju, usledila je u 17. veku. Tada je smišljena mehanička presa, a dva veka kasnije, kada je izmišljen i veštački sistem za sušenje testa, više nije bilo nikakvih prepreka da ova, tada već omiljena hrana Italijana, osvoji svet. Prva industrijska proizvodnja testenine pokrenuta je u Napulju - korišćene su vodenice i kamenje za njeno mlevenje. Nove tehnike su neprekidno nalazile primenu, što je dovelo i do izuma novih oblika testenine. Nije dugo potrajalo pre nego što su, nakon same testenine, i italijanske mašine za izradu paste osvojile svet.

Jedna od tehnoloških zanimljivosti u proizvodnji testenina je i njihovo oblikovanje kako bi se što bolje "prilagodile" sosu sa kojim se jedu. Tako su različiti regioni u Italiji kreirali i sopstvene oblike paste. Recimo – "bigoli" su vrlo debeli špageti iz Venecije, "trofie" (savršeni uz pesto) iz Ligurije, "orecchiette" iz Pulje.