Za pet mjeseci ostvaren suficit od 33,1 mil EUR, rezultat za 174,2 miliona bolji od plana

Iz Ministarstva finansija saopštili su da su prihodi budžeta za pet mjeseci ove godine iznosili 1,09 mlrd EUR ili 15,5% procijenjenog BDP-a, što je u za 105,4 mil EUR ili 10,7% više u odnosu na isti period lani.

U poređenju sa planom, prihodi budžeta veći su za 77,6 mil EUR ili 7,7%. Izuzimajući prihode jednokratnog karaktera, prihodi budžeta za pet mjeseci ove, u odnosu na posmatrani period prošle godine, veći su za 174,5 mil EUR ili 19,2%.

Kako pokazuju podaci Ministarstva finansija, u periodu od januara do maja, značajan rast zabilježen je u kategoriji

porez na dobit pravnih lica koji je ostvaren u iznosu od 185,7 mil EUR, što je 49,6 miliona ili 36,4% više u odnosu na plan i 58,8 mil EUR ili 46,3% više u odnosu na posmatrani period 2023.

- Takođe, tu je i kategorija porez na dohodak fizičkih lica koji je ostvaren u iznosu od 32,1 mil EUR što je 7,5 miliona ili 30,5% više u odnosu na plan i 11,9 mil EUR ili 58,7% više u odnosu uporedni period prošle godine - naveli su iz resora finansija.

Još jedna kategorija u kojoj je zabilježen rast su doprinosi koji su ostvareni u iznosu od 217,4 mil EUR. To je rast od 14,2 miliona ili 7% u odnosu na plan i 24 miliona ili 12,4% u odnosu isti period lani.

- Prihodi od akciza u navedenom periodu iznosili su 125,6 mil EUR, što je u odnosu na plan više za 3 miliona ili 2,5%. U odnosu na isti period lani, u ovoj kategoriji zabilježen je rast od 17,3 mil EUR ili 16%. Najveći doprinos rastu akciza zabilježen je kod akcize na mineralna ulja i njihove derivate, i to u iznosu od 67,7 mil EUR, što je za 8,7 miliona ili 14,6% više u odnosu na isti period prethodne godine. Rastu su doprinijele i akcize na duvan i duvanske proizvode, i to u iznosu od 40,5 mil EUR, što je za 5,7 miliona ili 16,3% više u odnosnu na uporedni period 2023 - piše u izvještaju o izvršenju budžeta Ministarstva finansija.

Na drugoj strani, neznatno odstupanje u odnosu na plan zabilježeno je kod kategorije prihoda po osnovu poreza na dodatu vrijednost koji su za pet mjeseci naplaćeni u ukupnom iznosu od 435,1 mil EUR što je za 46,6 miliona ili 12% više u odnosu na isti period lani, dok je u poređenju sa planom ova kategorija prihoda manja za 1,9 miliona ili 0,4%. Na naplatu prihoda od poreza na dodatu vrijednost u neto iznosu uticala je dinamika povraćaja PDV-a koja je od početka godine ubrzana od strane Poreske uprave.

- Važno je naglasiti razloge odstupanja prihoda budžeta od PDV-a, jer je neophodno uzeti u obzir akumulirani broj zahtjeva privrede za povraćaj PDV-a. Naime, Poreska uprava je od januara mjeseca intenzivirala aktivnosti na kontroli i obradi ovih zahtjeva i ubrzala dinamiku povraćaja od početka 2024. godine i navedeno u značajnoj mjeri utiče na stimulisanje poslovnog ambijenta i ukidanje biznis barijera u privredi. U tom kontekstu, za period od januara do maja povraćaj PDV-a bio je veći za oko 45% u odnosu na posmatrani period 2023. godine. Samo u maju mjesecu povraćaj PDV-a je bio veći za oko 79%, u odnosu na isti lani - pojasnili su iz Ministarstva.

Pored navedenog, ostali prihodi bilježe rast u odnosu na plan za 2,8 mil EUR ili 10,4% a dominantno kao rezultat izvršenih uplata CBCG za dobit iz 2022. i 2023. godine u iznosu od ukupno 9,1 mil EUR, povraćaja sredstava po osnovu projekta podrške za COVID 19 u iznosu od 3 mil EUR, kao i po osnovu programa ekonomskog državljanstva, u iznosu od 3,1 mil EUR. Navedena kategorija prihoda budžeta manja je u odnosu na isti period prethodne godine za 19,8 mil EUR ili 39,6%, prvenstveno usljed značajnog iznosa jednokratnih prihoda u prvih pet mjeseci 2023. godine.

- Prihodi budžeta u maju iznosili su 193,3 mil EUR i veći su za 6,6 miliona ili 3,5% u odnosu na isti mjesec 2023. godine. Majski prihodi su ostvareni u iznosu nižem od plana za maj mjesec, u iznosu od 9,1 mil EUR ili 4,5% - navedeno je.

Izdaci budžeta za prvih pet mjeseci iznosili su 1,05 mlrd EUR ili 15% procijenjenog BDP-a i manji su za 96,9 miliona ili 8,4% u odnosu na planirane.

- U odnosu na isti period prethodne godine, izdaci su veći 183.3 mil EUR ili 20,7% i najveće odstupanje je kod izdvajanja za isplatu prava iz oblasti penzijskog i invalidskog osiguranja dominantno zbog povećanja minimalne penzije, transfera institucijama i značajnije kod institucija javnog zdravlja, kao i rasta izdvajanja za bruto zarade -usvajanje granskih kolektivnih ugovora kojima su povećane zarade zaposlenih u javnom sektoru u 2023. godini - stoji u izvještau.

Tekući izdaci u tekućem budžetu u posmatranom periodu ostvareni su u iznosu od 425 mil EUR, što je za 77,4 miliona ili 43% manje od plana i niže ostvarenje zabilježeno je kod svih tekućih izdataka, naročito kod rashoda za materijal za 6,4 mil EUR (dominantno kod Ministarstva odbrane, Ministarstva unutrašnjih poslova i Ministarstva prosvjete usljed sporije dinamike pristizanja obaveza od projektovanih), rashoda za tekuće održavanje 5,5 mil € (od čega dominantno kod Uprave za saobraćaj shodno dinamici koja je usklađena sa dinamikom realizacije redovnog održavanja regionalnih i magistralnih puteva), kao i ostalih izdataka 10,9 mil EUR (od čega dominantno na pozicijama izrade i održavanja softvera koje se očekuje da će biti intezivirano u narednom periodu, kao i niže realizacije ugovora o djelu u odnosu na plan)

Transferi institucijama, pojedincima, nevladinom i javnom sektoru iznosili su 143,5 mil EUR i manji su za 23,7 miliona ili 14,2% u odnosu na planirane, a niže ostvarenje je evidentirano na poziciji ostalih transfera institucijama kod Ministarstva prosvjete dominantno na aktivnosti namijenjenoj finansiranju aktivnosti Fonda za inovacije, shodno dinamici aktivnosti i kod Ministarstva kulture, kao i na transferima nevladinim organizacijama koje je usklađeno sa dinamikom realizacije i sprovođenja konkursa i finansiranja programa koji se realizuju u saradnji sa nevladinim organizacijama, kao i na drugim pozicijama.

Kapitalni budžet, koji uključuje budžetske pozicije kapitalnih izdataka, kao i pojedine pozicije u okviru rashoda za usluge i druge pozicije, realizovan je u iznosu od 50 mil EUR, što predstavlja 90% plana kapitalnog budžeta za ovaj period.

Posmatrajući maj mjesec, izdaci iznose 214,8 mil EUR i manji su za 27,1 milion ili 11,2% od plana, a veći za 24,9 mil EUR ili 13,1% u odnosu na maj prošle godine.

- U maju mjesecu izdaci za bruto zarade i doprinose na teret poslodavca iznosili su 59,8 mil. € što je za 3,2 mil EUR više od plana, usljed većeg izvršenja poreskih obaveza na zarade koje su evidentirane u maju a za sličan iznos niže ostvareno i evidentirano u prethodnom mjesecu. Takođe, izdaci za kamate niži su u maju za 6,6 mil EUR dok su u prethodnom mjesecu ovi izdaci realizovani u većem iznosu a za 5,1 mil EUR usljed nešto brže dinamike otplate duga i pripadajućih kamata od inijalno planirane - kazali su iz Ministarstva finansija.

Dodatno, u maju mjesecu evidentirano je niže izvršenje na budžetskoj poziciji transfera institucijama, pojedincima, nevladinom i javnom sektoru za 13,1 mil EUR, i to najvećim dijelom kod Fonda zdravstva za oko 4,8 miliona niže od plana, usljed nižeg izvršenja za potrebe snabdijevanja ljekovima i medicinskim sredstvima, i kod Ministarstva prosvjete, nauke i inovacija 4,1 mil EUR niže od plana najvećim dijelom usljed neizvršavanja sredstva namjenjenih Fondu za inovacije a koje su usklađene sa dinamikom konkursa i aktivnostima Fonda.