Naučnici upozoravaju da je nestalo 90% planktona u Atlantskom okeanu

(Foto: Unsplash/Jeremy Bishop)

Istraživački tim sa sjedištem u Edinburgu strahuje da su planktoni, mali organizmi koji održavaju život u našim morima, skoro uništeni, nakon što je proveo dvije godine prikupljajući uzorke vode iz Atlantika.

Značajnim istraživanjem okrivljuje se hemijsko zagađenje od plastike, farmskih đubriva i farmaceutskih proizvoda u vodi. Ranije se smatralo da se količina planktona prepolovila od 1940-ih, ali dokazi koje su prikupili Škoti pokazuju da je 90% planktona sada nestalo.

Naučnici upozoravaju da je ostalo samo nekoliko godina prije nego što posljedice postanu katastrofalno jasne kada ribe, kitovi i delfini nestanu, što bi imalo ozbiljne posljedice po planetu.

- Ekološka katastrofa se odvija. Vjerujemo da bi čovječanstvo moglo da se prilagodi globalnom zagrijavanju i ekstremnim vremenskim promjenama. Naše je mišljenje da čovječanstvo neće preživjeti izumiranje većine morskih biljaka i životinja - navode istraživači iz Global Oceanic Environmental Survey Foundation (Goes) u izvještaju.

Nalazi su podstakli pozive na hitnu akciju na brojnim frontovima jer posmatrači upozoravaju da su obećanja Cop26 da će ublažiti klimatsku krizu do sada bila mala.

- Naši okeani mogu biti naši saveznici u borbi protiv klimatskih promjena, ali jednostavno nema vremena za gubljenje - rekla je Fiona Nikols, aktivistkinja za okeane za Greenpeace UK.

Goes, sa sjedištem u Inovacionom centru Roslin Univerziteta u Edinburgu u Midlotijanu, prikuplja uzorke sa Atlantika i Kariba sa svoje jahte Copepod. Krenuvši iz Škotske, plovio je duž francuske i portugalske obale prije nego što je prešao Atlantik. Jahta je trenutno usidrena u Kartageni u Kolumbiji, prije nego što je ove nedelje otplovila za Panamu.

Reagovati prije no što bude prekasno

Tim, predvođen morskim biologom i bivšim savjetnikom škotske vlade dr Hauardom Drajdenom, sakupio je i analizirao informacije sa 13 plovila i više od 500 tačaka podataka.

Sada su upozorili naučnu zajednicu na svoja otkrića i apeluju da se zabrinjavajuće implikacije shvate i da se po njima reaguje prije nego što bude prekasno.

Plankton se sastoji od milijardi morskih stvorenja i biljaka koje plutaju u strujama okeana i mora. Kategorija pokriva veliki broj vrsta, od kojih su mnoge mikroskopske. Međutim, oni su fundamentalni za život na Zemlji jer čine donju prečku lanca ishrane. Plankton jede kril kojim se hrane ribe koje, zauzvrat, obezbjeđuju ishranu kopnenim životinjama, uključujući milijarde ljudi.

Brojni tipovi takođe imaju vitalnu ulogu u regulisanju klimatskih promjena pomažući okeanima da apsorbuju ugljen-dioksid i ispuštaju hemijski dimetil sulfid, koji pomaže u stvaranju oblaka.