Anksioznost zbog vještačke inteligencije: da li će preuzeti naše poslove?

(Foto: Jirsak/shutterstock.com)

U martu, Goldman Sachs je objavio izvještaj koji pokazuje da bi vještačka inteligencija mogla zamijeniti oko 300 miliona radnih mesta. Prošle godine, PwC-ovo godišnje globalno istraživanje radne snage pokazalo je da je gotovo trećina ispitanika izrazila zabrinutost zbog mogućnosti da će njihova uloga biti zamijenjena tehnologijom za tri godine.

Mnogi/e koji/e se bave kreativnim poslovima brinu. Postoji nada da će klijenti i klijentkinje prepoznati vrijednost i izabrati autentičnost čoveka preko cene i praktičnosti alata za vještačku inteligenciju.

Iako je neka anksioznost možda opravdana, ljudi treba da se fokusiraju na ono što mogu kontrolisati. Umesto da paniče zbog mogućeg gubitka posla zbog mašina, trebalo bi ulagati u učenje kako da rade zajedno s tehnologijom. Ako je tretiramo kao resurs, a ne kao pretnju, činimo sebe vrednijim potencijalnim poslodavcima, a i osjećaćemo se manje anksiozno.

Strah od nepoznatog

Za neke, alati vještačke inteligencije djeluju kao da su brzo i naglo stigli. Za OpenAI-ov ChatGPT se činilo da se probija preko noći, a "trka u vještačkoj inteligenciji" se sve više ubrzava svakog dana, stvarajući neprekidnu nesigurnost.

Brzina tehnoloških inovacija i promjena može biti zastrašujuća. Normalno je osjećati anksioznost zbog uticaja vještačke inteligencije, jer je njeno razvijanje fluidno, a postoji mnogo nepoznatih faktora primjene.

Ali koliko god da je nova tehnologija uznemiravajuća, ne moramo nužno osjećati egzistencijalni strah. Ljudi imaju moć da sami donesu odluke koliko će se brinuti: ili možemo izabrati da se osjećamo anksiozno zbog veštačke inteligencije ili osnažiti sebe da naučimo da ona radi u našu korist.

Tehnološki napredak nam je pokazao da tehnologija ima potencijal da automatizuje ili pojednostavi radne procese. Međutim, uz pravi skup vještina, pojedinci i pojedinke često mogu napredovati zajedno s ovim inovacijama. Da bismo se osećali/e manje anksiozno zbog brze adopcije vještačke inteligencije, moramo se približiti tehnologiji. Obrazovanje i obuka su ključni u učenju o vještačkoj inteligenciji i šta ona može da uradi za nas, kao i da nam pomogne da razvijemo nove vještine. Umesto da izbegavamo vještačku inteligenciju, trebalo bi da je prihvatimo i edukujemo se.

Takođe može biti korisno da se setimo da ovo nije prvi put da smo se susreli/e sa promjenama u industriji - od automatizacije i proizvodnje do e-trgovine i maloprodaje - uvek smo našli/e načine da se prilagodimo.

Jedinstvena vrijednost ljudi

Iako stručnjaci i stručnjakinje kažu da je neki nivo anksioznosti opravdan, možda još nije vrijeme da se pritisne dugme za paniku. Nedavna istraživanja su pokazala da su strahovi od robota koji preuzimaju ljudske poslove možda preuveličani.

Istraživanje iz novembra 2022. godine na Univerzitetu Brigham Young u Juti, SAD, pokazalo je da roboti ne zamenjuju ljude brzinom koju većina ljudi veruje, i da neki ljudi takođe pogrešno percipiraju brzinu kojom se alati za automatizaciju preuzimaju. Njegovi podaci su pokazali da je oko 14% radnika i radnica reklo da je videlo da je njihov posao zamijenjen robotom. Ali i radnici i radnice koji/e su doživeli/e gubitak posla zbog tehnologije, i oni/e koji/e nisu, često su precijenjivali brzinu i obim ovog trenda - njihove procene su daleko od stvarnosti.

Takođe, ne treba očekivati da će radna snaga budućnosti biti "binarna". Drugim riječima, uvijek će postojati kombinacija ljudi i robota.

Ljudi će uvijek imati ulogu u poslovanju obavljajući važan posao koji roboti ne mogu. Ovaj tip posla obično zahteva prirodne ljudske kvalitete, kao što su izgradnja odnosa, kreativnost i emocionalna inteligencija. Prepoznavanje jedinstvene vrijednosti ljudi u radnoj snazi, u poređenju s mašinama, važan je korak u suočavanju s strahovima koji okružuju ovu temu.