Kako umatičiti hereford rasu i dobiti subvencije?

Krave su izvanredno dobre majke, odgajaju dobro svoju telad uz istovremeno održavanje svoje kondicije. Prvo telenje hereford krava je u trećoj godini, jer se junice pripuštaju sa telesnom masom od 400 kg, odnosno u uzrastu od 17 do 25 meseci. Obično se planira da telenje bude od februara do aprila. Krave su dugovečne i mogu da se koriste u priplodu do svoje 14-15 godine života. Tovna junad ostvaruju dnevni prirast do 1.100 grama.

U celokupnom matičnom zapatu u centralnoj Srbiji grla tovnih rasa učestvuju sa oko 1%, sa tendencijom porasta populacije u narednom periodu. Hereforda za sada najviše ima na području moravičkog okruga. Tovna grla u centralnoj Srbiji najčešće gaje u sistemu krava-tele, po čemu je ova rasa najpoznatija.

Kako su Agroklubu odgovorili ispred Glavne odgajivačke organizacije (GOO) za goveda u AP Vojvodini, potpisivanjem trojnih ugovora (odgajivač, osnovna odgajivačka organizacija, regionalna odgajivačka organizacija) odgajivači stiču pravo da svako grlo tovnih goveda, koje ispunjava uslove iz Zakona i odgajivačkog programa, upišu u glavnu matičnu knjigu ovih rasa.

- Odgajivači kvalitetnih priplodnih goveda tovnih rasa se, na osnovu prijave za evidenciju odgajivača kvalitetnih priplodnih goveda, upisuju u evidenciju odgajivača, koju vodi Glavna odgajivačka organizacija - navodi rukovodilac Odeljenja za govedarstvo GOO dr Dobrila Janković.

Za upis u glavni deo GME ženska kvalitetna priplodna grla (plotkinje) tovnih rasa treba da ispunjavaju sledeće uslove:

- da su obeležena (ID broj) i uredno i blagovremeno evidentirana u matičnoj evidenciji (Registar teladi);

- sa udelom gena dominantne tovne rase od najmanje 75%;

- imaju puno poreklo za najmanje dve prethodne generacije predaka, i upisuju se u B deo glavne matične evidencije, dok se plotkinje kod kojih nije u potpunosti poznato poreklo za dve generacije predaka upisuju u C deo glavne matične evidencije;

- da su prvi put otelena u granicama starosti od 24 do 40 meseci;

- skladno razvijene saglasno tipu i standardu rase i ocenjena najmanje II klasom;

- da podležu redovnoj kontroli zdravstvenog stanja, reproduktivnih i proizvodnih performansi.

Odgajivači mogu ostvariti podsticaje za kvalitetna priplodna muška i ženska grla tovnih rasa goveda u iznosu od 40.000 dinara. Uslov je da imaju najmanje tri kvalitetna priplodna grla.

Zainteresovani stočari za podsticaje u uzgoju hereford rase goveda imaju na raspolaganju čak 10 konkursa, počevši od konkursa za subvencije po pravilniku za krave dojilje, zatim za kvalitetna priplodna grla i tov junadi.

Dok u okviru mera ruralnog razvoja uzgajivači hereford rase mogu da apliciraju za podsticaje po pravilniku za organsku stočarsku proizvodnju, za investicije u fizičku imovinu poljoprivrednog gazdinstva - nabavku kvalitetnih priplodnih grla, za investicije za nabavku novih mašina u stočarstvu, za izgradnju objekta za uzgoj životinja, za nabavku novog traktora, zatim na osnovu pravilnika za podršku mladim poljoprivrednicima, kao i na osnovu Uredbe o finansijskoj podršci kroz olakšan pristup korišćenju kredita.

- Po podacima iz evidencije Uprave za agrarna plaćanja, može se zaključiti da je rasa hereford veoma zastupljena u direktnim podsticajima u stočarstvu. Tako je po Pravilniku o uslovima i načinu ostvarivanja prava na podsticaje u stočarstvu za krave dojilje u 2019. godini podneto ukupno 44 zahteva. Od tog 23 zahteva za 574 grla se odnosi upravo na ovu rasu - navodi se u odgovoru Ministarstva poljoprivrede Agroklubu.

Zahtev za ostvarivanje prava na podsticaje podnosi se Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede - Upravi za agrarna plaćanja za svaku kalendarsku godinu od 1. februara do 31. jula tekuće godine za grla uključena u proizvodnju od 1. jula prethodne kalendarske godine do 30. juna tekuće kalendarske godine. Uz obrazac zahteva podnosi se zapisnik o održanoj selekcijskoj smotri, overen od strane osnovne, regionalne i glavne odgajivačke organizacije i spisak grla za koja se podnosi zahtev za podsticaj.

Kako Agrolub saznaje još od Jankovićeve, Osnovne odgajivačke organizacije podnose Glavnoj odgajivačkoj organizaciji zahtev za overu izvoda iz glavne matične evidencije, kao i izvod iz glavne matične evidencije za kvalitetna priplodna grla tovnih rasa za koja se podnosi zahtev. Osnovna odgajivačka organizacija, ili odgajivač, podnosi Upravi za agrarna plaćanja zahtev za podsticaje za kvalitetna priplodna grla i izvod iz Glavne matične evidencije, overen od strane Glavne odgajivačke organizacije.

Odgajivači se o nabavci goveda hereford rase, kao i tehnologiji uzgoja i matičenju grla, mogu informisati kod odgajivača tovnih rasa goveda, osnovnih odgajivačkih organizacija, regionalnih odgajivačkih organizacija, glavne odgajivačke organizacije, kao i na odgovarajućim portalima.