Unija slobodnih sindikata CG protiv ukidanja dijela doprinosa i uvođenja dvije minimalne zarade

Izvršni odbor Unije slobodnih sindikata (USSCG) demantovao je navode predstavnika Vlade da je ta radnička asocijacija, kao socijalni partner, na bilo koji način dala saglasnost na model koji preferira izvršna vlast za realizaciju programa Evropa sad 2.

Izvršni odbor USSCG reagovao je na navode predstavnika Vlade na konferenciji za novinare u četvrtak, na kojoj je predstavjen Nacrt fiskalne strategije Crne Gore do 2027. godine, koja sadrži elemente dugo očekivanog programa Evropa sad 2.

- Na toj konferenciji je od predstavnika Vlade više puta izrečeno da je sa socijalnim partnerima postignut kompromis o modelu programa Evropa sad 2. Radi tačne i potpune informisanosti članstva USSCG i ukupne javnosti, ovim demantujemo da je Unija, kao socijalni partner, na bilo koji način dala saglasnost na model koji preferira Vlada za realizaciju programa Evropa sad 2 - rekli su iz Unije.

Predstavnici te radničke asocijacije su na sastanku sa predsjednikom Vlade Milojkom Spajićem i njegovim saradnicima, održanom dan prije objave Nacrta fiskalne strategije, saopštili Vladi da Unija u potpunosti podržava napore Vlade da kroz program poveća minimalnu zaradu na 700 EUR, a prosječnu na 1.000 EUR.

- Usaglasili smo se oko toga da je to jedan od ključnih uslova koji je nužan kako bi zaustavili egzodus radne snage iz Crne Gore. Istovremeno, saopštili smo Vladi da je jedinstven stav Izvršnog odbora USSCG da ne podržavamo da se program Evropa sad 2 realizuje kroz model koji preferiraju, a koji podrazumijeva ukidanje jednog dijela doprinosa za obavezno penzijsko osiguranje - rekli su iz Unije.

Iz USSCG su kao ključni, ali ne i jedini razlog, naveli da sa ukidanjem dijela doprinosa, Fond penzijskog i invalidskog osiguranja (PIO) gubi stalan izvor finansiranja, koji garantuje stabilnost penzija sadašnjih i budućih penzionera.

- Na taj način, umjesto da težimo cilju da se budžet Fonda PIO u potpunosti obezbijedi kroz doprinose (kojem cilju smo se bili primakli krajem prošle godine), mi ćemo doći u situaciju da se deficit budžeta Fonda PIO, sa trenutnih oko 150 mil EUR, poveća na oko 450 mil EUR. Pri tome, ukidanjem dijela doprinosa za PIO dajemo mnogo jer gubimo stalan izvor finansiranja, a dobijamo malo - kazali su iz Unije.

U konačnom, kako su objasnili, tim modelom se i ne postiže najavljeni efekat programa Evropa sad 2, da će svim zaposlenima zarade biti povećane oko 25 odsto, već će se zarada zaposlenom povećati oko 40 EUR, izuzimajući zaposlene koji primaju minimalnu zaradu i koji će imati veći procenat povećanja, a što je takođe potvrđeno na zajedničkom sastanku.

- Osim toga, minimalna je ušteda koju će dobiti poslodavci ukidanjem doprinosa PIO na teret poslodavca, u okviru čega smo posebno istakli da se takvom mjerom nagrađuju poslodavci u Crnoj Gori koji će, ničim izazvano, dodatno povećati svoj profit na štetu budžeta Fonda PIO - poručili su iz Unije.

Takođe, kako su kazali, eksplicitno su saopštili Vladi da je neprihvatljiv model uvođenja dvije minimalne zarade - jedne za srednju i niže spreme, a druge za visoku stručnu spremu.

- Minimalna zarada, po svojoj definiciji, podrazumijeva primanje koje je neophodno svakom zaposlenom da ima adekvatne životne uslove i održi biološki minimum, odnosno obnovi energiju koju je tokom mjeseca potrošio, kako bi mogao poslodavcu da stvara novu vrijednost. Dakle, minimalni uslovi života i potrebe za kalorijama su podjednako potrebni, kako zaposlenom sa srednjom i nižom, tako i zaposlenom sa visokom stručnom spremom. Zato smo ih pozvali da ne ruše taj princip, jer cilj uvijek ne opravdava sredstva - dodali su iz Unije.

Kako su naveli, jedinstvena minimalna zarada, kao zaštitna kategorija, u duhu je konvencija Međunarodne organizacije rada i direktiva Evropske unije (EU).

Iz Unije su kazali da su na sastanku pohvalili i podržali set mjera koje Vlada planira da preduzme na jačanju prihodne strane budžeta, među kojima se nalaze brojne mjere koje je USSCG godinama inicirala prema prethodnim vladama.

Predstavnici te sindikalne organizacije su Vladi predložili i pozvali je da razmotri model koji je razradila USSCG i koji u potpunosti, kako tvrde, korespondira sa ciljevima najavljenog programa Evropa sad 2, a koji se ne zasniva na ukidanju dijela doprinosa za PIO.

- Prema tom modelu, povećala bi se obračunska vrijednost koeficijenta za javni i realni sektor sa 90 EUR na 120 EUR i dodatno povećali koeficijenti složenosti poslova propisani Opštim kolektivnim ugovorom (OKU), kao najznačajnijim proizvodom tripartitnog socijalnog dijaloga - precizirali su iz Unije.

Oni su objasnili da obračunska vrijednost koeficijenta nije povećavana od 2010. godine uprkos obavezi socijalnih partnera da svake godine vode pregovore na ovu temu i uprkos brojnim inicijativama USSCG za otpočinjanje pregovora, od kojih je posljednja podnijeta Socijalnom savjetu početkom ove godine.

Kroz predloženo povećanje koeficijenata složenosti poslova, zarade u realnom sektoru bi se približile zaradama u javnom sektoru što je, kako smatraju u Uniji, trebalo da bude zajednički cilj.

- Naime, neprihvatljivo je i nerealno da prema važećim koeficijentima, zarade na primjer srednje i visoke stručne spreme, po OKU-u, u realnom sektoru iznose oko 350 EUR, odnosno 450 EUR. Osim toga, prema našem modelu, dio sredstava koje Vlada planira da prihoduje u budžet kroz brojne predložene mjere, upotrijebio bi se za subvencionisanje mikro preduzeća i preduzeća koja rade na sjeveru u ekonomski manje aktivnoj zoni - saopštili su iz Unije.

Drugi dio tih sredstava iskoristio bi se za uvećanje minimalne zarade i rast zarada koji bi, kroz povećanje obračunske vrijednosti koeficijenta na 120 EUR, bio oko 25%.

Model koji je USSCG predložila, kako tvrde, ima brojne prednosti u odnosu na predloženi Vladin model, zato što, između ostalog, povećava zarade zaposlenima oko 25%, kako je to prvobitno bilo najavljeno programom Evropa sad 2.

- Takođe, ovaj model garantuje održivost budžeta, jer ne podrazumijeva ukidanje doprinosa za PIO, čime se čuva stabilnost penzionog sistema i u perspektivi stvara prostor njegove potpune održivosti na bazi doprinosa. Na taj način se oslobađaju sredstva iz budžeta kojim se trenutno pokriva deficit Fonda PIO, koja su značajna i koja se mogu upotrijebiti za brojne kapitalne investicije, subvencije za mikro preduzeća i firme koje posluju u ekonomsko nedovoljno razvijenim oblastima, te u korist stvaranja boljih uslova života i rada naših građana - rekli su iz Unije.

Takođe, zadržava se osnovni koncept važećeg sistema PIO, koji se zasniva na principu da se iznos penzije utvrđuje na osnovu doprinosa koji je zaposleni dao Fondu PIO tokom svog radnog vijeka.

Pored toga, smanjuje se jaz između zarada zaposlenih u javnom i realnom sektoru, čime težimo ka suzbijanju anomalije da većina mladih preferira zaposlenje u javnom sektoru.

- Ovim modelom povećava se zarada, koja je jedan od preduslova za uspostavljanje dostojanstvenih uslova rada koje je neophodno uspostaviti kako bi se zaustavio egzodus radne snage, koji će, ako se pravovremeno ne reaguje, biti još veći našim ulaskom u EU - navodi se u saopštenju.

USSCG je pozvala Vladu da kroz proces javne rasprave još jednom razmotri model koji je predložila ta radnička asocijacija, a kojim bi se kroz tripartitni socijalni dijalog, potpisivanjem izmjena OKU-a, očuvanjem stabilnosti javnih finansija, zadržavanjem doprinosa za PIO i zajedničkim kreiranjem olakšica za mikro preduzeća i preduzeća u nedovoljno razvijenim područjima, postigao zajednički cilj, koji se ogleda u unapređenju ekonomsko-socijalnog položaja zaposlenih i građana sa jedne i pospješivanja privredne aktivnosti sa druge strane.