Olakšavanje trgovine oblikuje saradnju Zapadnog Balkana u digitalnom dobu

Carinske i druge vladine agencije na Zapadnom Balkanu će još bliže sarađivati kako bi iskoristile potencijal već uspostavljenih partnerstava u digitalnom okruženju koje se stalno razvija, zaključeno je na regionalnoj konferenciji o olakšavanju trgovine u Tirani.

Regionalna konferencija o olakšavanju trgovine, na temu Otkrivanje saradničkih partnerstava u digitalnom dobu, okupila je ovog mjeseca oko 200 istaknutih zvaničnika i poslovnih lidera iz cijelog Zapadnog Balkana, Moldavije, članica Evropske unije (EU), Evropske komisije (EK), Svjetske carinske organizacije (WCO) i Sjedinjenih Američkih Država (SAD).

Kako se navodi u saopštenju, konferencija je organizovana u sklopu GIZ projekta Podrška regionalnoj ekonomskoj integraciji, finansiranog od EU i njemačke Vlade, u bliskoj saradnji s Glavnom carinskom upravom Albanije.

Ministar finansija i trgovine Albanije, Ervin Mete, istakao je postignuti napredak u regionalnoj ekonomskoj integraciji, naglašavajući da Berlinski proces pruža obećavajuću priliku za postizanje zajedničkih ciljeva u području ekonomske integracije i razvoja područja Balkana.

- Stoga je od najveće važnosti uskladiti carinske postupke s jedinstvenim tržištem EU. Ova konferencija pruža vrijednu priliku, ne samo za razmjenu zajedničkih vizija i ideja, već i za izgradnju novih oblika saradnje. Vjerujem da će uspješno ispuniti ovu svrhu - rekao je Mete.

Njemački ambasador u Albaniji, Karl Bergner, naglasio je važnost zajedničkih napora za ekonomski rast regije.

- Regionalna ekonomska integracija ključna je za uspjeh ekonomskih reformi unutar ekonomija Zapadnog Balkana, te jačanje njihove predanosti stvaranju efikasnih trgovinskih politika koje će upotpuniti obavezama pristupanja EU. Glavni prioritet ovih napora je ubrzanje programa proširenja širom regiona i sprovođenje inicijativa Berlinskog procesa, koje su postale sastavni dio politike EU prema regionu - ocijenio je Bergner.

Generalni direktor Carinske uprave, Genti Gazheli, istakao je važnost prilagodljivih strategija u olakšavanju trgovine.

Prema njegovim riječima, carina je prva stepenica u procesu evropske integracije, stoga je usklađivanje carinskih postupaka s onima jedinstvenog tržišta EU od izuzetne važnosti.

- Zaista, olakšavanje poslovnih aktivnosti ima pozitivan uticaj na privredu, pod uslovom da su postupci sprovedeni efikasno i efektivno. Olakšavanje carinskih postupaka za uvoz, izvoz i tranzit robe, donosi višestruke koristi, povećava volumen trgovine i istovremeno smanjuje birokratiju, skraćuje skupa kašnjenja u trgovinskim aktivnostima i administrativne troškove na granici - naveo je Gazheli.

Šef saradnje u Delegaciji EU u Albaniji, Hubert Perr, saopštio je da je rad na olakšavanju trgovine ključan, kako za razvoj regionalnog tržišta, tako i za integraciju u jedinstveno tržište EU.

On je potvrdio predanost EU podsticanju saradnje i integracije u regionu.

- Novi Plan rasta za Zapadni Balkan pokazuje predanost EU proširenju, ubrzanoj integraciji, s ciljem rješavanja socioekonomske konvergencije - već sada - poručio je Perr.

Direktor za Digitalnu isporuku carinskih i poreskih politika (DG TAXUD) EK, Philippe Duponteil, saopštio je da su saradnja, partnerstvo i povjerenje tri riječi koje idu ruku pod ruku u carinskom svijetu.

Te tri riječi bile su vodilje EK u protekle dvije godine.

EK je u maju ove godine usvojila paket reformi carine EU.

- To su najveće i najambicioznije reforme od osnivanja naše Carinske unije 1968. godine. Saradnja, partnerstvo i povjerenje između trgovaca, međunarodnih partnera i carinskih vlasti, temelj su tih reformi. Glavni cilj reforme je dodatno pojednostavljivanje života ekonomskim subjektima koji su usklađeni i pouzdani. Program Ovlašćenih privrednih subjekata (OPS/AEO) postavio je osnov tome povjerenju, ali želimo podići tu saradnju na sljedeći nivo - objasnio je Duponteil.

Pouzdani i provjereni trgovci će morati koristiti elektronski sistem koji omogućava dostupnost podataka u stvarnom vremenu o kretanju njihove pošiljke i njihovoj usklađenosti sa svim relevantnim zahtjevima putem EU Carinskog centra podataka.

Generalni sekretar WCO, Kunio Mikuriya, saopštio je da je podsticanje olakšavanja regionalne trgovine prioritet u planu rada WCO-a.

- U praksi, pristup Jedinstvenom prozoru, kao digitalnoj platformi saradnje, podržaće carine u pružanju usluge na jednom mjestu poslovnim subjektima, s poboljšanim koordiniranim upravljanjem na granici, uključujući druge vladine agencije, te ubrzati olakšavanje trgovine prema poslovanju bez papira i čak bežičnom poslovanju u budućnosti. Za ovu saradnju potrebna je domaća, ali i regionalna saradnja između carinskih uprava i drugih vladinih agencija, što zahtijeva političku volju i povjerenje, što je relevantno za temu ove konferencije - dodao je Mikuriya.

Menadžerka GIZ projekta, Tanja Bošković, naglasila je važnost saradnje u ekonomskoj integraciji regiona, ističući relevantnost regionalnog olakšavanja trgovine kao višesektorskog, višedimenzionalnog i višeinstitucionalnog napora, koji zahtijeva od carinskih i drugih vladinih agencija da sarađuju ruku pod ruku kako bi unaprijedile regionalnu saradnju i integraciju.

Predsjednica Unije privrednih komora Albanije, Ines Mucostepa, ocijenila je da je 6. Investicioni forum komora Zapadnog Balkana sproveo studiju koja predstavlja predloge poslovnog sektora političarima Zapadnog Balkana i EU.

Neki od predloga uključuju ulaganje u više zelenih i plavih traka, prvo uspostavljanje zelenih traka širom regiona, a potom i na granicama EU, međusobno priznavanje sertifikata Ovlašćenih privrednih subjekata, uključujući definisanje posebnih traka za najčešće korištene prelaze sa EU, usklađivanje administrativnih postupaka i upotrebu jedinstvenih digitalnih sistema.

Konferencija je pružila jedinstvenu priliku za prikupljanje iskustava iz najboljih praksi, ne samo unutar EU, već i iz cijelog svijeta.

Ta saznanja predstavljaju ključne resurse za jačanje prethodnih uspjeha i promovisanje efikasne saradnje unutar Zapadnog Balkana i sa EU.

- Ovom konferencijom su podstaknute i dinamične rasprave, koje predviđaju put prema ekonomskoj budućnosti regiona i zagovaraju progresivnu saradnju. Učesnici su se saglasili da su inovacije i novi pristup olakšavanju trgovine neophodni, što obećava svijetao put ekonomskom prosperitetu regiona - zaključuje se u saopštenju.